1. Giriş: Neden Rus sermayesi Türkiye’ye akıyor?
Türkiye, coğrafi konumu, stratejik enerji iş birlikleri, batı tarafından Rusya’ya uygulanan yaptırımlar ve kamusal regülasyonlar açısından sahip olduğu esneklikle, Rus sermayesi için cazip bir yönelim noktası hâline geldi. 2022'nin Şubat ayında başlayan Ukrayna Savaşı, batılı sermaye için riskli finansal bağlantılar doğururken, Türkiye söz konusu finansal akışlar için “köprü” rolü üstlendi. Bu nedenle son yıllarda hem ticari ilişkiler, hem şirket kuruluşları hem de bireysel konut alımları açısından **Rus sermayesinin Türkiye’ye yönelimi katlanarak arttı**.
2. İstatistiklerle Rus sermayesinin yükselen trafiği
a) Şirket kuruluşları
- TOBB verilerine göre 2021'de yalnızca **177 Rus sermayeli şirket kurulmuşken, 2022'de bu rakam 1.363 firmaya yükseldi** – bu, yaklaşık 8 kat artış anlamına geliyor.
- Ocak–Ağustos 2022 döneminde, Rus sermayeli 729 yeni şirket kuruldu; 2021’in tamamında bu sayı 177 idi.
- 2022 yıllık verilere göre toplam yabancı kaynaklı şirket sayısı 86.560, bunun 14.090’ı yabancı sermayeli. Bu içinde Rusya ikinci en büyük paya sahip ülke (729 adetle).
b) Coğrafi dağılım
- İstanbul, Rus sermayeli şirket kurulumlarında başı çekiyor: **515 firma** – toplam sermaye: 127,3 milyon TL.
- Antalya’da **148** Rus firması kurulmuş, sermayesi 114,6 milyon TL.
- Diğer önemli merkezler: Mersin (18 şirket), Ankara (15), İzmir (8), Aydın, Kocaeli, Konya gibi iller de bir miktar pay almış.
c) Sektörel dağılım
| Sektör | Firma Sayısı | Toplam Sermaye (TL) | Yabancı Sermaye Payı (TL) |
|---|---|---|---|
| Toptan & Perakende | 410 | 125,26 M | 113,4 M |
| Bilişim & İletişim | 73 | 15,1 M | 9,7 M |
| İmalat | 56 | 47,8 M | 45,3 M |
| Ulaştırma & Depolama | 47 | 9,5 M | - |
| Gayrimenkul Danışmanlığı | 18 | 3,6 M | - |
| Mesleki & Teknik Hizmetler | 53 | 11,4 M | - |
| İnşaat | 14 | - | - |
| Konaklama & Yiyecek | 13 | - | - |
| Finans & Sigorta, Eğitim, Kültür Sanat, Sağlık da düşük seviyede paya sahiptir. | |||
d) Hukuki statü
2022'de kurulan 729 firmadan **136’sı anonim şirket, 593’ü de ltd. şirket** statüsünde. Bu istatistikler, Rus yatırımcıların çoğunlukla küçük ve orta ölçekli firmalara yöneldiğini gösteriyor.
3. Büyük ölçekli Rus yatırımcılar ve onlarca milyar dolarlık projeler
a) Rosatom – Akkuyu Nükleer Santrali
- 2013’ten itibaren site hazırlığı süreci başlayan Akkuyu Nükleer Santrali projesinin toplam yatırım tutarı **24–25 milyar dolar** seviyesindedir.
- Akkuyu, Rusya tarafından finanse edilen ve işletilen bir "yap-sahip ol-işlet" modelidir.